Ayon kay Jameson Lopp, co-founder ng Casa na isang developer at crypto custody company, hindi pa dapat kabahan ang Bitcoin sa quantum computers sa ngayon.
Lalong uminit ang usapan tungkol sa quantum computing dahil may mga tao na nag-aalala na baka abutin na ng quantum computers ang level na kayang magbukas ng mga cryptographic system na nagpo-protekta sa mga blockchain tulad ng Bitcoin at Ethereum.
Iba-iba Pa Opinyon ng Experts Kung Kailan Liligalig ng Quantum Computers ang Bitcoin
Sa isang recent na post niya sa X (dating Twitter), sinabi ni Lopp na hindi pa basta-basta mababasag ng quantum computers ang Bitcoin.
“Hindi, hindi kayang sirain ng quantum computers ang Bitcoin sa mga susunod na taon. Matuloy tayong mag-oobserve ng progress nila… Dapat positive pa rin tayo, pero lagi pa ring handa kung sakali,” post ni Lopp sa X.
Ayon kay Lopp at ilang mga eksperto, hindi pa kailangang kabahan ngayon dahil hindi agad-agad mangyayari ang quantum threat. Sabi nga ni Adam Back, CEO ng Blockstream, halos wala pa talagang risk sa short term.
“Dekada pa ‘yan bago mangyari, sobrang aga pa. Limitado pa talaga ang R&D nila at kailangan pa nilang lutasin ang matitinding problema sa applied physics research bago nila makita kung talagang kaya sa malaking scale. Pero okay lang na maghanda habang maaga,” sabi ni Back sa X.
Parehas din ang pananaw ni Charles Hoskinson, founder ng Cardano. Sabi niya, OA pa sa ngayon ang threat ng quantum sa blockchain at hindi ito urgent. Sinabi rin ni Hoskinson na puwedeng lumipat ang mga blockchain sa quantum-resistant cryptography, pero malaki ang epekto nito sa magiging bilis o efficiency.
Pero may ibang eksperto na naniniwalang papalapit na talaga ang danger. Si David Carvalho, CEO ng Naoris Protocol, nag-warning na posibleng ma-kompromiso ang security ng Bitcoin ng quantum computers sa susunod na 2 hanggang 3 taon.
Iba pa, si Michele Mosca, researcher mula University of Waterloo, nag-estimate na may 1-in-7 chance na mabasag ang pinaka-importanteng public-key cryptography simula 2026.
Sa Metaculus, mas maaga na rin ang prediction ng mga tao kung kailan kayang mag-factor ng quantum computer ng isang RSA number — bumilis mula 2052 papuntang 2034.
Mas nagmamadali pa nga ang Quantum Doomsday Clock project. Doon, nakalagay na posibleng makalusot ang quantum computers sa encryption ng Bitcoin pagdating ng March 8, 2028.
Bakit Ang Hirap Gawing Quantum-Proof ang Bitcoin
Iba-iba man ang hula ng mga eksperto kung kailan magiging totoo ang quantum threat, karamihan sa kanila nagkakasundo sa isang bagay: Kapag kinailangan talaga ng quantum-resistant upgrades, matagal itong gawin. Sa estimate ni Lopp, aabutin ng 5 hanggang 10 taon bago makalipat sa post-quantum standards.
Natanong din si Lopp kung bakit laging Bitcoin ang focus ng mga usapan sa quantum risks at hindi ang mga tradisyunal na bangko. Sabi niya, malaki ang difference pagdating sa bilis ng pag-update ng systems ng bangko kumpara sa Bitcoin.
“Dahil mas mabilis silang mag-upgrade ng system kumpara sa buong Bitcoin ecosystem,” sagot niya sa X.
May isa pang nag-oobserve ng market na nag-explain kung bakit mas mahirap i-quantum-proof ang blockchain networks kumpara sa mga centralized na sistema.
“Sa banking sector at internet, mas madali ang migration. Kapag nagbago ang cryptographic standards, pwede nilang sabay-sabay i-update ang algorithms, i-revoke ang mga lumang keys, maglabas ulit ng credentials, kahit pilitin pa mismo ang mga users na sumabay,” ayon sa X post niya.
Ang kaibahan sa Bitcoin, walang central authority na pwedeng mag-mandate o mag-utos ng ganyang mga pagbabago. Kung mag-shift sa post-quantum signatures, kailangan may malawak na consensus ng community, matinding technical coordination, at kusang loob na participation ng users.
Binanggit din ng analyst na yung mga nawawala, abandoned, o hindi na nagagamit na Bitcoins at wallets ay hindi na pwedeng i-migrate. Ibig sabihin, kahit magka-quantum attack, may parte ng total supply na laging mahina at pwede pa ring ma-hack. Lalo pang dumadagdag sa hirap nito ang technical limitations.
“Karamihan ng post-quantum signature schemes ay sobrang laki ng key sizes at signatures kumpara sa ECDSA. Sa system na limitada ang block size at global replication, hindi biro ‘to. Yung overhead na kayang dalhin ng bank server or website, nagiging matinding scalability issue sa blockchain,” dagdag pa sa post.
Kaya kahit matibay ang Bitcoin dahil sa decentralization, ito rin ang dahilan kung bakit sobrang bagal at komplikado ng pagbago ng cryptography dito, lalo kung ikukumpara sa centralized systems.
