Pagbagsak ng CBEX: Ang $800 Million Crypto Scam na Yumanig sa Nigeria at Kenya

Ang CBEX, na nag-aangkin bilang isang digital asset trading platform, ay nasa sentro ngayon ng isa sa pinakamalaking financial scams sa kasaysayan ng Nigeria. Libu-libong investors ang naiwan na walang pera.

Nangako ng napakataas na returns — 100% sa loob lang ng 30 araw — mabilis na nakahikayat ang CBEX ng mga user sa Nigeria at Kenya. Ginamit nito ang hirap sa ekonomiya ng rehiyon para makapang-akit ng mga biktima. Pero sa likod ng magarbong harapan, isang sopistikadong Ponzi scheme pala ito.

Pagbagsak ng CBEX: Isang Inaasahang Wakas

Biglang bumagsak ang platform noong unang bahagi ng Abril 2025. Hindi na makapag-withdraw ang mga user, isinara ang opisyal na Telegram channel ng CBEX, at humingi ng $100–$200 na “verification” fee para sa tsansang ma-recover ang kanilang pondo — na nakikita bilang huling pagtatangka para makakuha pa ng pera mula sa mga biktima.

Dati, nangako ang CBEX ng 30% return on investment sa loob lang ng isang buwan. Pero ngayon, maraming investors ang hindi makapag-withdraw ng kanilang pondo at natatakot na tuluyan na itong nawala.

Ayon sa BBC, galit na mga customer ang sumugod sa opisina ng CBEX sa Ibadan, southwestern Nigeria. Ang iba naman ay nagpunta sa social media, ibinabahagi kung paano na-lock ang kanilang mga account. Marami ang nag-post ng mga video na umiiyak.

“Handa na akong i-withdraw lahat ng investment ko noong nakaraang linggo pero sinabi ng kaibigan ko na maghintay pa — at ngayon bumagsak na ito,” sabi ni investor Ola sa BBC.

Iniulat ng The Nation Online na nawala agad ang pondo ng mga user pagkatapos ng deposito. Ipinapakita nito na hindi talaga nagmamay-ari o nakaka-access ang mga investors sa digital assets na akala nila ay kanilang tinatrade. Tinatayang nasa higit 1.3 trillion Naira (mga 800 million USD) ang pinsala ayon sa The Nation Online.

Ang pagbagsak ng CBEX ay ikinumpara sa MMM — isang kilalang Ponzi scheme na tumama sa Nigeria noong 2016, na nagwalis ng milyon-milyong dolyar ng ipon. Kahit marami ang nagduda na scam ang CBEX, sumali pa rin sila, umaasang makaka-cash out agad. Karamihan ay naiwan na walang iba kundi pagsisisi.

Paano Nag-operate ang CBEX?

Isang independent investigator na si Specter ay nag-publish ng detalyadong ulat sa X, na naglalantad sa operasyon ng CBEX.

Ayon kay Specter, ginamit ng CBEX ang TRON blockchain para i-route ang pondo ng mga biktima sa pamamagitan ng network ng mga wallet. Pagkatapos ay kinonvert ang pera sa USDT o USDD bago ito ilipat sa malalaking exchanges tulad ng OKX, Bitget, at HTX.

“Nagge-generate ang CBEX ng bagong wallet address para sa bawat bagong user. Kapag nagdeposito ang mga biktima, inililipat ang kanilang pondo sa ibang wallet. TRON ang pangunahing chain na ginagamit. Dahil kailangan ng TRON ng ‘Energy’ para mabawasan ang transaction fees, gumagamit ang CBEX ng ilang wallet para mag-delegate ng energy sa mga bagong wallet bago ilipat ang pondo,” paliwanag ni Specter.

Sinubaybayan ni Specter ang isang wallet na nakatanggap ng $3.2 million (ngayon ay nasa $353,000 na lang). Ang isa pa ay may hawak na $1.9 million. Nasa $5.7 million ang nasubaybayan sa pamamagitan ng iba’t ibang exchanges.

Mukhang konektado rin ang CBEX sa Huione Pay, isang money laundering network na nag-ooperate sa Southeast Asia. Gumamit ang platform ng scam website templates na dinevelop ni Kehon8, isang Telegram coder na may 145,000 followers.

Inakusahan ng ulat ni Specter ang ilang Nigerian Telegram admins, kabilang si Victor Aiguosatile Osamwende, na nag-promote ng CBEX at diumano’y nagbanta sa mga biktima pagkatapos ng pagbagsak. Ibinunyag din nito ang koneksyon ng CBEX sa LWEX — isa pang Ponzi scheme na target ang Slovakia at Hungary gamit ang halos magkaparehong interface.

Dagdag pa sa pinsala, ang KYC data ng user mula sa CBEX ay maaaring na-leak sa darknet, na nagdudulot ng seryosong pag-aalala tungkol sa information security.