10 years na ang nakalipas mula nang nag-launch ang Ethereum na may pangakong baguhin ang internet. Ngayon, ito ang makina sa likod ng $75 billion decentralized economy, mula sa meme coins hanggang sa multi-billion-dollar institutional finance.
Nagsimula ito bilang whitepaper ng isang teenage cryptographer at ngayon ay ang programmable financial backbone ng mundo. Ang retrospective na ito ay sumusubaybay sa mga defining breakthroughs, krisis, at pagbabago ng Ethereum—at tinatanong kung ano ang susunod na dekada para sa chain na hindi natutulog.
Paano Nagsimula ang Ethereum: Pagbuo ng World Computer
Nagsimula ang kwento ng Ethereum noong 2013, nang maisip ni Vitalik Buterin ang isang blockchain na mas versatile kaysa sa Bitcoin.
Kasama sina Gavin Wood, Charles Hoskinson, Anthony Di Iorio, at Joseph Lubin, iminungkahi ni Buterin ang isang decentralized world computer na kayang mag-execute ng smart contracts at mag-host ng trustless applications.
Pagsapit ng kalagitnaan ng 2014, nakalikom ang Ethereum ng mahigit $18 million sa presale nito. Noong Hulyo 30, 2015, na-mine ang genesis block, na nagbukas ng bagong era ng blockchain programmability.
Inintroduce ng whitepaper ni Buterin ang smart contracts, self-executing code na nag-a-automate ng agreements nang walang intermediaries. Hindi lang ito teknikal na hakbang; isa itong philosophical shift patungo sa decentralized coordination sa malaking scale.
Ilang oras na lang bago ang sampung taong anibersaryo ng Ethereum, lahat ng history na ito ay bumabalik sa isipan, kasama si co-founder Joseph Lubin na isa sa mga may hawak ng ceremonial NFT Torch.
DAO Hack: Krisis at Fork
Mabilis na dumating ang unang existential crisis ng Ethereum. Noong 2016, ang The DAO—isang maagang decentralized venture fund—ay nakalikom ng $150 million sa ETH. Gayunpaman, isang vulnerability sa smart contract nito ang nagbigay-daan sa isang attacker na makuha ang 3.6 million ETH, na nagkakahalaga ng humigit-kumulang $11 billion noon.
Humarap ang komunidad sa isang mahalagang tanong: dapat bang manatiling immutable ang blockchain o i-rewrite para i-undo ang hack? Samantala, pinangalanan si TenX CEO Toby Hoenisch bilang salarin.
Isang kontrobersyal na hard fork, na sinusuportahan ng mahigit 85% ng network, ang nag-reverse sa exploit at ibinalik ang ninakaw na pondo. Ang mga hindi sumang-ayon ay nagpatuloy sa Ethereum Classic (ETC).
Binago ng pangyayaring ito ang kultura ng Ethereum, na naglantad sa mga panganib ng unvetted code. Nagpasimula rin ito ng matagal nang debate tungkol sa governance, na nagpapatunay na ang Ethereum ay hindi lang code—ito ay komunidad.
ICO Boom: Ethereum Nagiging Paboritong Fundraising Engine
Ironically, ang pagkabigo ng The DAO ang nagbukas ng daan para sa susunod na malaking use case ng Ethereum: Initial Coin Offerings (ICOs).
Ginawa ng ERC-20 standard na madali para sa kahit sino na mag-issue ng token sa Ethereum. Pagsapit ng 2017, ang mga proyekto tulad ng EOS, Tezos, at Bancor ay nakalikom ng bilyon-bilyon.
Naging decentralized Kickstarter ang Ethereum, na nagpapahintulot sa mga startup na i-bypass ang traditional funding routes. Gayunpaman, ang gold rush ay nagdala rin ng mga scammer, na nagdulot ng regulatory fire, lalo na mula sa SEC (Securities and Exchange Commission).
Gayunpaman, natagpuan ng Ethereum ang product-market fit nito. Ito ang platform para sa pagbuo ng mga bagong economic systems.
DeFi Summer: Bagong Estruktura ng Finance
Noong 2020, nagmarka ng isa pang rebolusyon para sa Ethereum – Decentralized Finance (DeFi). Ang mga protocol tulad ng Uniswap, Aave, Compound, at MakerDAO ay nag-alok ng trustless borrowing, lending, trading, at yield farming. Umabot sa mahigit $11 billion ang total value locked sa panahon ng “DeFi Summer.”
Ipinakita ng DeFi ang composability ng Ethereum, na nagha-highlight kung paano ang mga apps ay pwedeng magtayo sa isa’t isa na parang Lego blocks.
Gayunpaman, ang tagumpay ay nagdulot din ng strain sa network, na nagresulta sa pagtaas ng fees. Ito ay nag-price out sa maliliit na users at nag-highlight ng agarang pangangailangan para sa scalability.
Pero hindi maikakaila ang innovation. Ipinakita ng DeFi na ang Ethereum ay hindi lang nagho-host ng applications—ito ay nagre-rewrite ng mga patakaran ng finance.
The Merge: Mula sa Energy Hog, Ngayon Efficiency Pioneer
Noong Setyembre 2022, nag-execute ang Ethereum ng The Merge, kung saan lumipat ito mula sa proof-of-work (PoW) papunta sa proof-of-stake (PoS). Dahil dito, nabawasan ang energy use ng mahigit 99.95% at naging deflationary asset ang ETH, salamat sa EIP-1559.
Isa itong makasaysayang teknikal na tagumpay. Parang nagpalit ng makina ang Ethereum habang nasa ere, na-align ang network sa global sustainability goals.
Pero, ang scalability pa rin ang susunod na hamon, kaya’t napunta ang focus sa Layer-2 (L2) solutions.
Pagkatapos ng Merge: Paano Mapapabilis ang Settlement Layer
Nag-evolve ang roadmap ng Ethereum pagkatapos ng Merge. Noong 2023, ang Shapella upgrade ay nag-enable ng staked ETH withdrawals.
Noong 2024, nag-introduce ang Dencun (Cancun-Deneb) ng proto-danksharding (EIP-4844), na nagbawas ng Layer 2 data fees gamit ang “blobs.”
Rollups tulad ng Arbitrum, Optimism, at Base ay mabilis na nag-mature, na nag-push sa effective throughput ng Ethereum na lampas sa 250 transactions per second (TPS). Napansin ito ng mga institusyon. Ang BUIDL tokenized fund ng BlackRock, nag-launch noong 2024, ay tumatakbo sa Ethereum.
“Nagsimula ang Ethereum bilang isang smart contract platform. Sampung taon ang lumipas, ito na ang nagiging pundasyon ng lumalaking bahagi ng global finance: ETH ETFs sa US, ETH sa corporate at DAO treasuries, at malalaking institusyon tulad ng BlackRock na nagto-tokenize ng pondo sa Ethereum,” sabi ni Hart Lambur, Co-founder ng Risk Labs, sa isang pahayag sa BeInCrypto.
Ang kamakailang Pectra upgrade noong 2025, na may EIP-3074 at Verkle Trees, ay lalo pang nag-improve ng wallet UX at data handling. Ito ang naglalatag ng pundasyon para sa mas malawak na adoption at modular blockchain design.
Interoperability: Susunod na Malaking Hakbang sa Crypto
Kahit may progreso sa scaling, nananatiling fragmented ang UX ng Ethereum. Ang paglipat sa pagitan ng L2s ay maaaring mabagal, magastos, at nakakatakot para sa mga hindi eksperto.
“Ang tunay na endgame ay simple lang. Isang malaking payments at exchange network na nagko-connect sa bawat blockchain. Kung ang karamihan ng assets ay magiging tokenized—pera, equities, bonds, real-world assets—ang Ethereum ang magiging settlement at payment layer para sa lahat ng bagay na may halaga sa internet,” paliwanag ni Lambur.
Kapansin-pansin, ang vision na ito ay nakadepende sa pag-solve ng interoperability UX. Kaya na ng Ethereum mag-scale ngayon (salamat sa L2s). Pero, nasira ang experience dahil ang paglipat sa pagitan ng chains ay magulo at magastos.
“Ayusin yan, at mararamdaman na parang isang unified network ulit ang Ethereum—mas malapit sa orihinal nitong pangako,” dagdag ng Risk Labs executive.
Ang susunod na labanan, ayon kay Lambur, ay magiging ekonomikal, kung saan magsisimula ang mga chains na mag-compete para sa liquidity katulad ng pag-compete ng mga bangko para sa deposits.
“Mga loyalty programs, rebates, at incentives para panatilihin ang user assets sa kanilang chain,” sabi niya.
Ang pagbabagong ito ay maaaring mag-reshape ng DeFi economics at pabilisin ang pag-usbong ng isang multi-chain pero Ethereum-settled ecosystem.
Paano Binabago ang Crypto Landscape
Sa pag-abot ng ika-10 anibersaryo, hindi lang basta nabuhay ang Ethereum. Ito ang nag-define ng digital asset era, nagpasimula ng smart contracts, nag-fuel ng DeFi, nag-spawn ng NFTs, at naglatag ng pundasyon para sa DAOs.
Ang global developer community nito, 100% uptime, at patuloy na adaptability ay ginagawa itong higit pa sa isang blockchain—ito ay infrastructure para sa isang decentralized internet.
Ayon kay Lambur, ang goal para sa interoperability ay medyo malinaw. Dapat kayang maglipat at mag-swap ng kahit anong asset sa kahit anong chain papunta sa kahit anong asset sa ibang chain nang instant at mababa ang cost.
Ito ang mag-u-unlock ng network effect para sa tokenized assets, na naglalatag ng pundasyon para sa susunod na dekada ng Ethereum.
Mula sa isang hinack na DAO hanggang sa isang daan-daang bilyong dolyar na tokenized fund market sa Wall Street, ang trajectory ng Ethereum ay talagang epic.
Kung ang Bitcoin ay digital gold, ang Ethereum naman ang pundasyon ng Web3, at ito ay hindi lang basta resilience. Ito ay growth.
Disclaimer
Alinsunod sa mga patakaran ng Trust Project, ang opinion article na ito ay nagpapahayag ng opinyon ng may-akda at maaaring hindi kumakatawan sa mga pananaw ng BeInCrypto. Nananatiling committed ang BeInCrypto sa transparent na pag-uulat at pagpapanatili ng pinakamataas na pamantayan ng journalism. Pinapayuhan ang mga mambabasa na i-verify ang impormasyon sa kanilang sariling kakayahan at kumonsulta sa isang propesyonal bago gumawa ng anumang desisyon base sa nilalamang ito. Paalala rin na ang aming Terms and Conditions, Privacy Policy, at Disclaimers ay na-update na.
