Sa loob ng maikling panahon, talagang binago ng decentralized finance (DeFi) ang crypto industry at nagbigay daan sa simula ng isang bagong anyo ng financial landscape. Sa pamamagitan ng DeFi loans, pwede ka nang magpautang o mangutang nang hindi na kailangan ng bangko o credit company na naghahanap ng kita. Ibig sabihin, ang kapangyarihan ay nasa kamay ng mga tao, kung saan ito dapat.
Bagong-bago pa lang ang DeFi, pero isa ito sa pinakamabilis na lumalaking application para sa digital currencies at may kakayahang baguhin ang pananaw natin tungkol sa pera.
Kung ang 2017 at 2018 ay taon ng Initial Coin Offerings, ang 2019 naman ay taon ng DeFi. Lumago ito ng higit sa 400% mula sa maliit na simula hanggang umabot sa higit isang bilyong dolyar ang total value lockup sa loob lang ng isang taon.

Ang pagputok ng COVID-19 noong 2020 ay pansamantalang nagpahinto sa lumalaking ecosystem dahil bumagsak ang presyo ng digital assets at nagli-liquidate ang mga assets, pero maliwanag pa rin ang kinabukasan nito.
Ang article na ito ay magbibigay ng mas malalim na pag-unawa sa DeFi at ipapaliwanag kung paano kumita ng interest o kumuha ng loan, pati na rin ang listahan ng mga kasalukuyang sikat na platforms at decentralized exchanges.
Sa gabay na ito:
Ano ang Crypto DeFi?
Ang decentralized finance ay isang ecosystem kung saan pwede kang magpautang o mangutang ng digital assets gamit ang secure na smart contracts. Sa ngayon, Ethereum ang nangunguna dito bilang standard na platform para sa smart contracts at dapps (decentralized applications).
Ang mga digital currency tulad ng Ether ay pwedeng gawing collateral para makakuha ng decentralized loan, na pwede namang i-convert sa stablecoins o fiat. Kung gusto mong kumita ng interest, pwede mong gamitin ang crypto holdings mo bilang collateral. Nag-iiba-iba ang interest rates depende sa demand para sa isang asset, at kamakailan lang, madali lang makuha ang double figures.

Ang DeFi ang unang hakbang para maging ‘unbanked’ dahil wala nang middleman na kumukuha ng komisyon, currency exchange spreads, o nagkokontrol sa daloy ng finance. Ang tanging bayarin ay ang network costs tulad ng gas, at kahit sino, kahit saan, ay pwedeng sumali.
Maraming benepisyo ang decentralized loans kumpara sa tradisyonal na banking system, kabilang ang:
Mga Benepisyo ng DeFi Loan
- Walang bank fees, commissions, o charges
- Borderless – kahit sino, kahit saan sa mundo ay pwedeng sumali
- Mas mataas na earning potential – interest rates na mas mataas kaysa sa bangko
- Anonymous – walang intrusive na KYC procedures o proof of income
- Transparent, automated arbitration – smart contract governance
- Secure, immutable at permissionless
- Available sa mga walang/low credit ratings o mababang kita
- Immune sa censorship, shutdown o state manipulation
- Bukas para sa lahat – walang kailangan na physical address o bank account
Pero, may ilang downside din ang decentralized finance o DeFi, at kasama dito ang:
Mga Disadvantage ng DeFi Loan
- Technical knowledge – kailangan ng users na maging pamilyar sa crypto transfers at wallets
- Over collateralization – may mga platform na nangangailangan ng mas maraming crypto collateral kaysa sa puwedeng hiramin
- Risk tolerance – sobrang volatile pa rin ang crypto assets kaya kailangan ng risk tolerance
- Variable issuance and stability – pabago-bago ang fees, pati na rin ang interest rates
Pagkukumpara sa Tradisyonal na Loans
Ang traditional borrowing ay nasa all-time high, at ang mga loan ay puwedeng hatiin sa tatlong major na kategorya:
- Secured loans – may collateral tulad ng property
- Unsecured loans – kadalasang naaaprubahan base sa income kahit walang collateral
- Credit lines – specified na halaga ng credit para sa specified na yugto ng panahon
Kailangan ng mga bangko at loan providers ng maraming paperwork bago mag-issue ng loan na puwedeng kasama ang government ID (passport, driving license, ID card), proof of address (utility bills), proof of income (bank statements), proof of employment (sulat mula sa trabaho), social security details, at credit score.

May ilang restrictions din tulad ng edad, lokasyon, propesyon, at minimum income threshold. Ang interest na babayaran sa ganitong loans ay puwedeng mula 5% hanggang 20% at minsan mas mataas pa depende sa sitwasyon.
Ayon sa Federal Reserve Economic Research, ang total ng consumer loans at credit cards sa commercial banks sa US ay nasa $800 billion. Ang Defipulse naman ay nagrereport na sa ngayon, ang total value sa USD na naka-lock sa DeFi ay nasa $740 million lang.
Crypto Borrowing at Lending
Maraming iba’t ibang DeFi platforms na nag-o-offer ng decentralized loans, at parami nang parami ang lumalabas kada linggo. Ang mga leading applications ay nagbibigay-daan sa users na makakuha ng loan nang hindi kailangan magbigay ng maraming personal identification documents sa third parties.
Ang mga specific na DeFi platforms ay tatalakayin mamaya sa article na ito, pero una ay isang step-by-step guide kung paano kumuha ng DeFi loan sa mundo ng cryptocurrency lending.
- Bumili ng Ethereum sa crypto exchange na gusto mo
- I-transfer ang ETH sa personal mong Ethereum wallet (sikat ang Metamask)
- Pumunta sa isang decentralized marketplace (DEX) para makuha ang latest rates
- I-connect ang ETH wallet mo sa DEX o DeFi platform
- I-convert ang ETH sa currency na gusto mo (sikat ang DAI)
- Gamitin ang DAI para kumita ng interest o humiram ng ibang currencies
Ito ang basic na konsepto ng decentralized loans, pero mag-iiba ito depende sa platform na pipiliin at crypto assets na gagamitin para magpahiram at humiram. Ang Ethereum ay ‘locked up’ sa isang smart contract bilang collateral habang ang dollar-pegged stablecoin na DAI ay puwedeng gamitin para sa:
- Kumita ng interest sa pamamagitan ng pagpapahiram ng assets sa third-party platforms
- Bumili ng karagdagang assets bilang extended form ng margin trading
- Ibenta ang DAI sa USD para sa personal na gastusin
Salt Lending
Isa pang anyo ng DeFi ay ang SALT na nangangahulugang Secured Automated Lending Technology. Gumagana ito sa parehong prinsipyo ng DeFi pero kailangan ng mga miyembro na sumali sa platform para makapag-contribute, makakuha ng decentralized loans, o magbigay ng crypto bilang collateral at kumita.
Dagdag pa rito, ang mga user ay bumibili ng membership sa Salt Lending platform sa pamamagitan ng pagbili ng native crypto token nito, ang Salt. Ang mga miyembro ay puwedeng humiram ng pondo mula sa malawak na network ng lenders na naglagay ng Bitcoin, Ethereum, XRP o iba pang crypto assets bilang collateral. Gayunpaman, kailangan ng matinding over-collateralization para makakuha ng malalaking loans sa fiat at may kaakibat na interest rates na babayaran, katulad ng sa traditional loans.
Mga Terminong Ginagamit sa DeFi Loan
May ilang terminolohiya na kailangan mong maging pamilyar para maintindihan kung paano gumagana ang DeFi; narito ang ilan sa mga pinaka-karaniwang terms.
Stability Fee – applicable sa DAI at babayaran sa pagsara ng loan sa MKR.
Liquidation Price – presyo kung saan ang loan ay ili-liquidate, o ‘margin called’.
Liquidation Penalty – mandatory fee na binabayaran kung ang loan ay force liquidated.
Collateralization Ratio – indicator para makita kung gaano ka-leveraged ang crypto wallet.
Minimum Ratio – ratio kung saan ang loans ay force liquidated.
Collateralized Debt Protocol/Position – sistema na pinamamahalaan ng smart contracts na nagbibigay-daan sa users na mag-mint ng stablecoins kapalit ng crypto assets na hawak sa escrow (kasalukuyang standard ay MakerDAO at DAI).
Limit Order – uri ng order para bumili o magbenta ng asset sa pinakamagandang available rate sa ibabaw o ilalim ng specified na presyo (maaaring hindi agad ma-execute).
Market Order – uri ng order para bumili o magbenta ng asset sa pinakamagandang rate na kasalukuyang available (karaniwang instant execution).
Quick Overview ng MakerDAO at DAI
Ang Maker ngayon ang nangungunang decentralized lending platform sa industriya na may higit sa 50% market dominance ayon sa Defipulse.com. Ang DAO ay nangangahulugang decentralized autonomous organization at Binance Research ay nagde-define nito bilang:
“Isang organizational form na nagko-coordinate ng efforts at resources ng mga miyembro gamit ang isang binding, formalized, at transparent na set ng rules na napagkasunduan sa multilateral na paraan.”
Gumagawa rin ang Maker ng DAI, isang dollar-pegged stablecoin na backed ng crypto collateral at isa sa mga pundasyon ng DeFi market.
Ang ecosystem ay nakabase sa smart contracts na naggo-govern sa stability ng DAI. Ang core contract ay tinatawag na collateralized debt position (CDP) na gumagamit ng Ether deposits para mag-issue ng DAI na puwedeng gamitin para sa DeFi loans.
Kapag nasa CDP smart contract na ang Ether, puwede nang mag-create ng DAI. Ang dami ng DAI na nagagawa ay depende sa dami ng Ether na inilagay sa CDP. Fixed ang collateralization ratio pero puwede itong magbago sa paglipas ng panahon. Ang sumusunod na diagram ay nagpapakita ng simpleng proseso para sa paghiram ng DAI [source].

Sa huli, kung bumagsak nang malaki ang presyo ng Ethereum, ina-address ito ng Maker sa pamamagitan ng pagli-liquidate ng mga CDP at pag-auction ng ETH sa loob bago bumaba ang value nito sa dami ng DAI na sinusuportahan nito. Nangyari ito sa malaking scale noong March 2020 nang bumagsak ang crypto markets dahil sa COVID-19 outbreak.
Ano ang DEX?
Ang DEX ay isang decentralized exchange at pundasyon ng karamihan sa mga DeFi transactions. Hindi tulad ng mga popular na cryptocurrency exchanges tulad ng Binance o Coinbase, na ganap na centralized at kontrolado ng isang CEO at kumpanya, ang DEX ay isang autonomous platform na walang central authority. Sila ang kinabukasan ng crypto trading at tunay na decentralized finance.
Ang mga centralized exchanges (CEX) ay nag-ooperate para kumita at kailangan mag-charge ng fees, spreads, at commissions para kumita para sa kanilang mga boss, staff, at shareholders. Sa kabilang banda, ang DEX ay tatakbo nang autonomous gamit lang ang network fees.
Patuloy na dumarami ang bilang ng mga decentralized exchanges at masyado nang marami para ilista lahat dito. Ilan sa mga pinakasikat sa industriya sa ngayon ay:
- 0x – permissionless protocol na nagpapahintulot sa mga developer na gumawa ng sarili nilang DEXs para sa trading ng tokens.
- Kyber Network – on-chain protocol na nag-a-aggregate ng liquidity mula sa iba’t ibang reserves.
- IDEX – decentralized Ethereum asset exchange na nakatuon lang sa ERC-20 tokens.
- Decred – protocol na gumagamit ng atomic swaps na sumusuporta sa UTXO-based assets.
- Oasis – direktang nag-i-interface sa Ethereum wallets para sa transfer papunta at mula sa iba’t ibang DeFi assets at tokens.
- Shapeshift – isang popular na app na nag-aalok ng private peer-to-peer crypto exchanges.
- Uniswap – automated Ethereum token exchange platform.
Ang Dex.ag ay magandang resource para ikumpara ang token conversion rates sa maraming decentralized exchanges para sa partikular na DeFi purposes. Pero, maraming tao ang gumagamit ng decentralized exchanges para sa general trading.
Mga Sikat na DeFi Platforms
Habang patuloy na dumarami ang bilang ng mga decentralized exchanges, ganun din ang bilang ng mga decentralized finance platforms. Ang smart contract-based lending at borrowing platform ay mas nakatuon sa DeFi, habang ang mga user ay puwedeng gumamit ng DEX para sa token trading at swapping.
Sa kasalukuyan, ilan sa mga pinakasikat ay:
- Maker – decentralized credit platform na sumusuporta sa DAI stablecoin
- Compound – open-source Ethereum-based protocol na nagpapahintulot sa mga user na magpahiram o manghiram ng assets laban sa collateral
- BlockFi – crypto earning platform para sa mga investor gamit ang Gemini exchange
- Aave – non-custodial protocol para sa mga user na kumita ng interest sa deposits at manghiram ng assets
- Atomic Loans – lending platform na tumatanggap ng trustless Bitcoin collateral
- dYdX – trading platform sa Ethereum na nakatuon para sa mga experienced traders
- bZx – decentralized protocol na nagpapahintulot ng crypto lending at borrowing para sa margin trading
- Fulcrum – platform para sa tokenized margin lending at trading
- Salt – lending at borrowing platform na nagpapahintulot sa mga miyembro na i-leverage ang kanilang crypto assets para makakuha ng loans
- Synthetix – Ethereum-based platform para sa paglikha ng on-chain synthetic assets na nagta-track sa value ng real-world assets

Masyado nang maraming DeFi platforms para ilista lahat dito at patuloy pa rin itong dumarami habang nagmamature ang industriya.
Mga DeFi Resources
Maraming analytics at metrics providers na tutok sa crypto industry. Ang mga resources na ito ay nagbibigay ng mabilisang overview sa kalagayan ng ecosystem, mga top platforms, at ang pinakamagandang interest rates para sa crypto lending at borrowing.
- Defipulse – DeFi market tracker at analytics provider
- Defiprime – DeFi projects, blogs, at analytical services
- Defirate – summary ng latest interest rates na inaalok ng iba’t ibang platforms
- Loanscan – DeFi loan metrics at interest rates
- 0xtracker – trade explorer para sa 0x protocol at ERC-20 tokens
Mayroon ding mga free at paid newsletters mula sa mga DeFi professionals tulad ng:
- Bankless – crypto finance guide na isinulat ni Ryan Sean Adams
- The Defiant – DeFi news at updates mula kay Camila Russo
- DeFi Tutorials – Mga gabay sa latest platforms at kung paano masusulit ang DeFi
Nasa simula pa lang ang Decentralized finance; halos ilang taon pa lang pero malayo na ang narating nito sa maikling panahon.
Ang crypto scene, sa pangkalahatan, ay umusad na mula sa ICOs, pump and dump schemes, at celebrity shitcoin shills at nagsisimula nang mag-mature. Nagkaroon ng mas malinaw na regulasyon, mas diverse na range ng products, mas maraming fiat onramps, pagtaas ng institutional investment, at mas malawak na adoption at pagtanggap sa nakaraang ilang taon.
Makikinabang ang DeFi sa lahat ng mga development na ito habang nag-e-evolve ito sa isang kumpletong financial landscape na malaya sa central authorities at central bank monetary manipulation. Malawak ang future para sa decentralized loans at sa susunod na dekada, makikita ang pagdami ng adoption habang nag-mature ang market at nagla-launch ng mga produkto para mapababa ang technical entry barriers na kasalukuyang humahadlang dito.
< Previous In Series | Decentralized | Next In Series >
Mga Madalas Itanong
Ano ang DeFi loan?
Ano ang flash loan?
Ano ang arbitrage flash loan?
Ano ang DeFi?
Disclaimer
Alinsunod sa mga patakaran ng Trust Project, ang opinion article na ito ay nagpapahayag ng opinyon ng may-akda at maaaring hindi kumakatawan sa mga pananaw ng BeInCrypto. Nananatiling committed ang BeInCrypto sa transparent na pag-uulat at pagpapanatili ng pinakamataas na pamantayan ng journalism. Pinapayuhan ang mga mambabasa na i-verify ang impormasyon sa kanilang sariling kakayahan at kumonsulta sa isang propesyonal bago gumawa ng anumang desisyon base sa nilalamang ito. Paalala rin na ang aming Terms and Conditions, Privacy Policy, at Disclaimers ay na-update na.
