Ano ang Bitcoin? Isang Gabay sa Unang Cryptocurrency

Ang Bitcoin ang pinakaunang cryptocurrency at malamang sa malamang ay ang pinakasikat at pinakamahal. Para sa marami, ito na ang simbolo ng pagbabago at makabagong potensyal ng blockchain technology. Pero ano nga ba talaga ang Bitcoin? Sa guide na ito, malalaman mo ang mga importanteng bagay tungkol sa virtual currency na ‘to—mula sa pinagmulan nito hanggang sa kung paano ito gumagana.

Ano ang Bitcoin?

Isang digital currency (online na pera na walang pisikal na anyo) na ipinanganak kasabay ng pag-usbong ng internet age. Isang uri ng yaman na decentralized (hindi kontrolado ng kahit anong gobyerno o bangko). Isang coin na hindi mo mahahawakan. Isang peer-to-peer (direktang palitan sa pagitan ng dalawang tao, walang middleman) na sistema ng pagpapadala ng halaga.

Madaling maging makata kapag Bitcoin ang pinag-uusapan—o baka kami lang ‘yon. Pero sige, diretso na tayo.

Sa madaling salita, ang Bitcoin ay isang open-source (malayang magagamit at pwedeng i-modify ng kahit sino) na cryptocurrency na ginawa para alisin ang pangangailangan sa middleman (tulad ng bangko o payment processor) sa mga financial transaction.

Karaniwan, ang mga traditional currency tulad ng USD o EUR ay kinokontrol ng mga sentral na awtoridad gaya ng bangko sentral o gobyerno. Pero ang Bitcoin ay gumagana sa isang decentralized network, gamit ang blockchain — isang pampublikong talaan ng lahat ng transaksyon. Ang layunin nito: gawing posible ang direct user-to-user na palitan ng halaga.

Pinagmulan ng Bitcoin

Ang Bitcoin ay unang naisip noong 2009 ng isang anonymous na developer o grupo ng mga developer na gumamit ng pangalang Satoshi Nakamoto.

Bago pa ilunsad ang Bitcoin, may mga limitasyon na ang traditional currency—at hanggang ngayon, meron pa rin. Kabilang dito ang inflation (pagtaas ng presyo ng bilihin habang bumababa ang halaga ng pera) at ang mahigpit na cross-border payment regulations (mga patakaran na nagpapahirap sa pagpapadala ng pera sa ibang bansa).

Karaniwan, habang patuloy na nagpi-print ng mas maraming pera ang gobyerno para bayaran ang kanilang utang, tumataas ang inflation. Bukod pa rito, ang paggamit ng fiat currency (tradisyonal na pera tulad ng piso, dolyar, euro) ay kadalasang nagpapahirap—o nagpapamahal—sa pagpapadala ng pera sa labas ng bansa. Kailangan pa ng mga intermediaries tulad ng mga bangko para iproseso ang mga transaksyong ito, na humahantong sa mas mataas na bayarin at mas mahabang oras ng pagproseso.

Layunin ni Satoshi Nakamoto na solusyunan ang mga isyung ito sa pamamagitan ng pagdisenyo ng isang currency na gumagana sa isang peer-to-peer network (direktang palitan sa pagitan ng users), kung saan puwedeng magpadala ng pera nang mabilis at walang borders—at higit sa lahat, walang kailangang dumaan sa mga intermediaries tulad ng bangko.

Para magawa ito, pinagsama ni Satoshi ang ilang umiiral na teknolohiya sa isang bagong paraan. Ang cryptography (isang paraan ng pag-encrypt o pag-secure ng impormasyon) ang nagbibigay ng seguridad, habang ang blockchain ay nagsisilbing public ledger—isang bukas at transparent na talaan ng lahat ng transaksyon.

Paano Gumagana ang Bitcoin?

Isa sa mga pangunahing katangian ng Bitcoin ay ang limitadong supply nito. Habang ang traditional currency ay puwedeng i-print nang paulit-ulit ng gobyerno, ang supply ng Bitcoin (BTC) ay naka-cap o limitado sa 21 milyon.

Dahil dito, nagkakaroon ng scarcity (kakulangan sa supply), na ginagawang mas kahalintulad ng isang precious metal—tulad ng ginto—ang Bitcoin, kumpara sa tradisyonal na pera. Ang fixed supply na ito, kasama ng decentralized na kalikasan ng Bitcoin, ang dahilan kung bakit ito itinuturing na natatangi at mahalagang asset.

Ang mga transaksyon sa Bitcoin network ay naitatala sa blockchain, na nagbibigay ng transparency at seguridad. Ang bawat block sa blockchain ay naglalaman ng record ng pinakabagong mga transaksyon. Kapag ang isang block ay nadagdag sa chain, ang impormasyong taglay nito ay permanente at hindi na mababago. Ginagawa nitong halos imposible para sa sinumang tao na manipulahin ang sistema.

Mula nang likhain ito, ang BTC ay nakahuli ng imahinasyon ng mga tao sa buong mundo at nagbigay inspirasyon sa paglikha ng maraming iba pang cryptocurrencies, na tinatawag na altcoins. Habang ito ay nananatiling isang volatile at medyo hindi pa nasusubukang asset, ang natatanging kombinasyon ng scarcity, decentralized na kalikasan, at kakayahang subaybayan nang ligtas ang mga transaksyon ay ginagawang rebolusyonaryong anyo ng currency ang BTC. Tandaan na sa kasalukuyan, ang BTC ay nagte-trade sa humigit-kumulang $23.4k matapos bumaba mula sa all-time high na $68k noong huling bahagi ng 2021.

Seguridad ng Bitcoin

Ang Bitcoin ay ginagawang secure sa pamamagitan ng kombinasyon ng cryptographic algorithms at isang decentralized network. Ilan sa mga pangunahing salik na nag-aambag sa seguridad ng bitcoin ay ang mga sumusunod:

Proof-of-work

Isa itong consensus model na nagva-validate ng BTC transactions. Ang proseso ng pag-iimbak at pag-verify ng mga transaksyon sa blockchain, na kilala bilang mining, ay nangangailangan ng malaking computational power. Ginagawa nitong mas mahirap para sa isang masamang aktor na kontrolin ang network at ikompromiso ang seguridad nito.

Cryptographic Algorithms

Gumagamit ang Bitcoin ng advanced cryptographic algorithms para i-secure ang mga transaksyon at maiwasan ang double-spending. Kasama dito ang SHA-256 hash function at Elliptic Curve Digital Signature Algorithm (ECDSA).

Decentralized na Network

Tulad ng ipinaliwanag sa itaas, ang BTC ay tumatakbo sa isang decentralized network, ibig sabihin walang sinumang tao o entity ang may kontrol dito. Dahil dito, mas mahirap itong manipulahin at nababawasan ang panganib ng isang single point of failure.

Public Ledger

Lahat ng BTC transactions ay naka-store at na-verify sa isang public ledger na tinatawag na blockchain, o isang digital na sistema para i-record ang mga transaksyon. Dahil dito, puwedeng i-verify ng kahit sino ang accuracy ng mga transaksyon at siguraduhing hindi magagamit ng dalawang beses ang parehong coin.

Para Saan Ginagamit ang Bitcoins?

Kahit ikaw ay isang everyday trader, hodler, shopper, o charitable giver, nag-aalok ang Bitcoin ng unique at exciting na utilities. Heto kung paano mo magagamit ang iyong BTC coins.

Pangmatagalang Halaga

Dahil sa limited supply nito na 21 million at decentralized nature, maraming tao ang tinitingnan ang Bitcoin bilang hedge laban sa inflation at storage para sa kanilang yaman.

Hindi tulad ng traditional currencies na puwedeng i-print ng walang hanggan, ang supply ng BTC ay may limitasyon, kaya mas katulad ito ng precious metal tulad ng ginto kaysa sa traditional currency. At habang orihinal na nilayon bilang peer-to-peer currency, ang pangunahing gamit ng bitcoin ay bilang store of value. Ang scalability issues (na nagmula sa proof-of-work mechanism) ay nangangahulugang hindi pa natutupad ang orihinal na vision ni Satoshi para sa currency.

Pagbili Online

Dahil decentralized ang bitcoin, pinapadali nito ang borderless transactions nang walang kailangan na intermediaries. Dahil dito, nagiging posible para sa mga tao na gamitin ang BTC para bumili ng mga produkto online, lalo na sa mga bansa kung saan ang traditional currencies ay may mahigpit na kontrol ng gobyerno.

Investment

Katulad ng pag-invest ng mga tao sa stocks at iba pang asset classes, puwedeng gamitin ang Bitcoin bilang paraan ng investment. Dahil sa scarcity nito, fixed at limited supply, maraming tao ang nakikita ito bilang magandang investment opportunity. Habang ang halaga ng BTC ay puwedeng maging volatile, ang limited supply nito ay ginagawa itong attractive option para sa mga taong naghahanap ng diversification sa kanilang investments.

Bayad sa Ibang Bansa

Ang Bitcoin ay tumatakbo sa isang peer-to-peer network at hindi sakop ng anumang central authority, kaya angkop ito para maglipat ng pera sa iba’t ibang bansa nang walang intermediaries. Sa kabila nito, maraming ibang cryptos (altcoins), kabilang ang native cryptos ng maraming Bitcoin forks tulad ng Bitcoin Cash (BCH), ang mas angkop para sa cross-border payments. Ito ay dahil sa mas mabilis na processing speeds at mas mababang transaction fees (ayon sa bitcoin’s scalability issue na nabanggit kanina).

Paglikom ng Pondo at Mga Donasyong Pangkawanggawa

Isa sa mga pinaka-karaniwang isyu sa charitable donations ay transparency. Sa decentralized nature ng bitcoin, puwedeng mag-donate ang mga user sa charities at iba pang causes nang direkta nang walang kailangan na intermediaries. Sa madaling salita, pinapabuti nito ang tiwala at transparency at puwedeng baguhin ang paraan ng paggawa ng charitable donations.

Paano Mag-Mine ng Bitcoin?

Ang Bitcoin mining ay ang proseso ng pag-validate ng mga transaksyon sa Bitcoin network at pagdagdag ng mga bagong blocks sa blockchain — ang public ledger ng lahat ng BTC transactions. Ang mga miners, na maaaring indibidwal o organisasyon, ay gumagamit ng malalakas na computer at specialized mining software (software na sadyang ginawa para sa pagmimina ng Bitcoin) para lutasin ang mga kumplikadong mathematical problems.

Ang miner na unang makalutas ng problema ay makakatanggap ng bagong likhang bitcoins bilang reward. Ang pag-mine ng BTC ay isang kumplikado at competitive na proseso na nangangailangan ng specialized equipment at malaking investment sa oras at resources. Kung interesado kang mag-mine ng BTC, mahalagang pag-aralan mo ito nang mabuti at intindihin ang mga gastos na kasama. Bukod sa specialized mining equipment, kailangan mo ring magbayad para sa kuryente at iba pang gastos na kaugnay ng pagpapatakbo ng iyong mining operation.

Narito ang ilang paraan kung paano ka makakapag-mine ng BTC.

Pag-solve ng kumplikadong mathematical problems

Ang mining ay karaniwang kinabibilangan ng pag-break down at pag-solve ng kumplikadong mathematical problems para makapagdagdag ng bagong blocks sa chain. Ang pagtaas ng computing power ay nagpapadali sa pag-solve ng mga problemang ito at makakuha ng rewards sa anyo ng bagong likhang coins. Kailangan mo ng malakas na computer at specialized mining software para mag-mine ng BTC sa ganitong paraan.

Sumali sa mining pool

Ang mining pool ay isang team ng mga miners na pinagsasama ang kanilang computing power para mapataas ang kanilang tsansa na makakuha ng rewards. Ang rewards ay hinahati sa mga miyembro ng pool base sa kanilang kontribusyon sa kabuuang computing power ng pool.

Cloud mining

Ang cloud mining ay isa pang option para sa mga gustong mag-mine. Hindi tulad ng pagsali sa mining pool o traditional mining, hindi kailangan ng specialist technology sa cloud mining. Dito, ang mga miners ay nagre-rent ng computational power mula sa cloud mining service provider. Sa pamamagitan ng paggamit ng remote data centers na nagbabahagi ng processing power sa mga renters, hindi na kailangan ng cloud miners na mag-manage ng anumang komplikadong hardware.

Pero, kilala ang cloud mining industry sa mga scam at puwedeng kailanganin pa rin ng initial na investment. Kaya, mahalaga na pumili ng trusted cloud mining site.

Paano Bumili at Magbenta ng Bitcoin

Ang Bitcoin ang pinakamalaki at pinakasikat na cryptocurrency, kaya available ito para i-buy at sell sa maraming centralized at decentralized crypto exchanges. Para makabili ng BTC, kailangan mong mag-set up ng wallet, tapos humanap ng platform o exchange para bilhin ang coins.

Kapag nakapag-set up ka na ng account sa isang exchange, kailangan mong i-verify ang iyong identity (kung gumagamit ka ng CEX na nangangailangan ng KYC) at i-link ang iyong bank account o credit card para makabili ng BTC. Nag-iiba ang proseso depende sa exchange. Karaniwan, kailangan mong mag-place ng order at magbayad ng specified na halaga sa fiat currency, tulad ng GBP pounds o USD dollars, kapalit ng BTC.

Ganun din, madali lang magbenta ng bitcoin. Para magawa ito, kailangan mong mag-place ng order at tukuyin ang dami ng bitcoin na gusto mong ibenta at ang presyo na handa kang ibenta ito. Kapag na-execute na ang order mo, matatanggap mo ang bayad sa iyong naka-link na bank account o credit card.

Mga Benepisyo at Hamon ng Bitcoin

Habang maraming advantages sa paggamit at pag-invest sa BTC, may ilang disadvantages din na dapat isaalang-alang.

Mga Benepisyo ng Bitcoin

• Security

Gumagamit ang Bitcoin ng advanced cryptographic algorithms para i-secure ang mga transaksyon at protektahan laban sa fraud at hacking. Ginagawa nitong safe at secure na option ito para sa pag-store at pag-transfer ng value.

• Decentralization

Hindi minamanage o kinokontrol ng anumang central authority o gobyerno ang Bitcoin. Nagbibigay ito sa mga user ng mas malaking freedom at privacy kapag gumagamit ng bitcoin at ginagawa itong mas resistant sa state manipulation.

Mga Disadvantage ng Bitcoin

• Volatility

Ang presyo ng BTC ay puwedeng maging sobrang volatile at puwedeng mag-fluctuate nang mabilis, kaya nagiging risky investment option ito para sa mga naghahanap na mag-hold ng kanilang coins sa mahabang panahon.

• Lack of regulation

Habang madalas na nakikita ang decentralization ng bitcoin bilang advantage, ang kakulangan ng regulation ay puwede ring gawing mas susceptible ang buong ecosystem sa fraudulent activities at scams.

• Lack of mass adoption

Kahit na lumalaki ang kasikatan nito, hindi pa rin malawakang tinatanggap ang BTC bilang anyo ng pagbabayad ng mga merchants at businesses. Dahil dito, hindi ito praktikal para sa pang-araw-araw na paggamit at mas malinaw na nagfu-function bilang store of value/investment.

Ano ang Hinaharap ng BTC?

Mula nang ipakilala ang bitcoin noong 2009, malayo na ang narating ng open-source cryptocurrency na ito. Sa pamamagitan ng pagsasama ng cryptography, proof-of-work mechanism, at limited supply, nakagawa si Satoshi ng mahalagang asset at sinimulan ang digital currency revolution. Habang ina-adopt ng mundo ang web3 technologies, puwedeng maglaro ng mahalagang papel ang bitcoin bilang decentralized asset na nagpapakita ng freedom, security, at efficiency.

Malinaw na may mga limitasyon ang original crypto at ang network nito, lalo na sa scalability. Mukhang secure ang future ng BTC bilang store of value. Pero, ang future ng bitcoin bilang peer-to-peer payment system ay puwedeng ma-realize ng mga cryptos na na-inspire ng bitcoin. Kung ito ay magaganap sa pamamagitan ng native coins ng bitcoin forks — o iba pang innovative altcoins — ay nananatiling makikita pa.

Mga Madalas na Tanong (FAQ)