Laging mainit na usapan ang confidentiality sa blockchain technology. Habang nagbibigay ng transparency ang public ledgers, madalas naman nitong isinasakripisyo ang privacy. Ang pagsisikap na pagsamahin ang transparency at privacy ang nasa puso ng pag-unlad sa crypto, at walang mas magandang halimbawa nito kundi si Rand Hindi, CEO ng Zama.
Si Hindi at ang Zama ay nangunguna sa pag-integrate ng fully homomorphic encryption sa public blockchains. Nakapanayam ng BeInCrypto si Rand Hindi sa Cannes para pag-usapan ang paglalakbay ng Zama, ang tumataas na interes ng mga investor, at ang posibleng pagbabago na dala ng teknolohiyang ito.
Si Hindi, na namumuno sa isa sa mga pinaka-kilalang team sa cryptography, ay nagdala sa Zama sa billion-dollar valuation sa pamamagitan ng pagtutok sa breakthrough technology na posibleng solusyon sa ilan sa mga pangunahing hadlang sa pag-adopt ng sektor. Tinalakay sa usapan kung paano gumagana ang protocol ng Zama, ang hinaharap ng confidential payments, at ang kahulugan nito para sa traditional finance at on-chain scalability.
Ibinahagi ni Hindi ang mahahalagang insights tungkol sa pag-unlad ng teknolohiya, testnet ng Zama, at ang security benefits na lampas pa sa kasalukuyang industry standards.
Building Zama: Solusyon sa Privacy gamit ang Homomorphic Encryption
Biro namin, kami siguro ang kumpanyang nakalikom ng pinakamaraming pera kahit walang nakakaintindi sa ginagawa namin. Ito ay dahil ang cryptography bilang field ay medyo obscure at mahirap intindihin, pero ang mga use cases na nagagawa nito ay nagiging malinaw kapag gumagana na ito.
Ang Zama ay nag-specialize sa tinatawag na fully homomorphic encryption o FHE, isang bagong encryption technique na nagbibigay ng confidentiality sa ibabaw ng public blockchains. Halimbawa, isipin mo na gusto mong magpadala ng pera nang confidential sa isang tao sa blockchain. Sa ngayon, hindi mo magagawa ‘yan. Ang halaga ng pera mo at ang halaga ng pinapadala mo ay public. Sa teknolohiya namin, encrypted na ito on chain pero magagamit mo pa rin ito sa kahit anong blockchain application.
Talagang radikal na bagong proposition ito, kasi dati, ang tanging paraan para gumamit ng blockchain ay i-disclose lahat sa lahat. Kami ang nagbubuo ng tulay para sa gap na ‘yan.
Silipin ang Zama Protocol at Testnet
Nang sinimulan namin ang kumpanya ilang taon na ang nakalipas, nag-focus kami sa pag-license ng aming teknolohiya sa ibang tao. Maraming hindi nakakaalam na siyam sa sampung blockchain projects na gumagamit ng FHE ay gumagamit ng Zama technology sa backend.
Ngayon, lumilipat kami sa pagkakaroon ng sarili naming protocol na tinatawag na Zama protocol na nagbibigay ng confidentiality sa ibabaw ng kahit anong blockchain, kahit sa mga hindi nagla-license ng aming teknolohiya direkta. Kaya pwede kang magkaroon ng confidentiality sa Ethereum, sa Base, sa Solana, o sa kahit anong public blockchain.
Ang kakayahang magkaroon nito sa public blockchain ay nangangahulugang kahit sino ay pwedeng magsimulang mag-build ng apps kung saan ang on-chain data ay nananatiling confidential kahit anong chain ang gusto nilang gamitin para i-deploy ito. Kaya ang Zama protocol, tulad ng bawat protocol, ay may testnet phase kung saan nagla-launch kami nito at pinapayagan ang mga developer at user na subukan ito, magsimulang mag-build ng unang apps at use cases bago ang mainnet launch kung saan ito ay talagang papasok sa production.
Mga Gamit: Lihim na Bayad at Iba Pa
Sa tingin ko, ang pinakamalaking use case ay confidential payments. Kung titingnan mo ang stablecoins, global remittances, at payroll, malinaw na kung gusto mong gumamit ng blockchain para diyan, kailangan mong panatilihing confidential ang data. Ibig kong sabihin, kung sasabihin ko sa’yo ngayon na buksan mo ang phone mo at ipakita sa akin ang bank account mo, gagawin mo ba? Syempre hindi.
Ayun, ganyan ang nangyayari sa blockchain kasi makikita ko lahat ng pagmamay-ari at ginagawa mo. Walang sense ‘yan. Kapag na-encrypt mo na ito gamit ang homomorphic encryption, pwede mo nang gamitin ang blockchain na parang tradisyonal na bank account, parang tradisyonal na credit card para sa kahit anong bagay mula sa pagbili ng kape hanggang sa pagtanggap ng sahod hanggang sa pagbili ng bahay. Magagawa mo ito nang hindi nalalaman ng ibang tao.
‘Yan ang isang use case. Ang pangalawa ay ang pag-enable ng trading at tokenization ng financial assets nang confidential. Isipin mo na isa kang malaking financial institution. Isa kang hedge fund, isa kang bangko. Gusto mong gumamit ng blockchain para sa trading o kahit para lang sa pag-settle ng ilang trades sa isang partner.
Kung makikita ng lahat ang trades at positions mo, wala kang masyadong advantage sa market. Ang buong punto ay magkaroon ng tinatawag nating alpha, parang secret sauce na hindi mo isini-share. Ang blockchain ngayon ay hindi pinapayagan na panatilihing private ang mga bagay. Solusyon din namin ‘yan.
Pag-Scale, Developer Experience, at Security
Nang sinimulan naming magtrabaho dito, may tatlong pangunahing isyu. Una, hindi ito gumagana. Kaya kailangan naming gawing gumagana ang teknolohiya. Tapos na ‘yan. Ngayon, meron kaming pinaka-secure na confidentiality technology. Secure pa ito laban sa quantum computers. Kaya ito na ang pinaka-secure na pwede.
Ang pangalawang problema ay napakahirap gamitin para sa developer. Na-solve namin ‘yan sa pamamagitan ng pag-integrate ng aming teknolohiya sa mga existing programming languages para sa smart contracts, tulad ng Solidity sa Ethereum. Bilang developer, hindi mo na kailangan malaman ang cryptography para makagawa ng confidential application on chain.
At sa wakas, ang performance. Ang FHE ay traditionally napakabagal. Naayos namin ‘yan sa pamamagitan ng bagong mathematics, mas mahusay na engineering, pero pati na rin sa mas mahusay na hardware. Sa ngayon, ang pag-scale ng FHE at, samakatuwid, ang pag-scale ng global payments on-chain, lahat ng ito ay use cases, ay simpleng usapin na lang ng pagdagdag ng compute power. Kung may isang bagay tayong natutunan mula sa AI, ito ay na pwede tayong magdagdag ng compute power para gumana ito. Alam natin kung paano gawin ‘yan. Magdagdag lang ng mas maraming servers, mas maraming GPUs, bibilis ito.
Kaya, wala talagang pumipigil sa homomorphic encryption na maging teknolohiya na magpapahintulot na magkaroon ng on-chain finance sa confidential na paraan.
Maaari mong isipin ito na parang, sa browser mo, kapag kumokonekta ka sa isang website, may maliit na lock na nagsasabi sa’yo na ito ay encrypted at protektado. Ganoon din ang ginagawa namin para sa blockchain.
Interes ng Tradisyonal na Finance at Mga Halimbawa sa Industriya
Sa tingin ko, higit sa kalahati ng mga kumpanyang kausap namin ay mga financial institutions na hindi Web3 native. Lahat sila ay may parehong gusto. Gusto nilang gumamit ng blockchain dahil ito ang tamang solusyon para sa finance. Lahat tayo ay sumasang-ayon diyan. Iyan ay kinikilala ng lahat mula sa Circle hanggang sa iba pang mga kumpanyang gumagawa niyan. Ang confidentiality ang huling hadlang para sa mass adoption ng blockchain para sa finance.
Bigyan kita ng dalawang halimbawa. May ka-partner kaming kumpanya ngayon na nag-i-issue ng confidential stablecoin. Ibig sabihin nito, regular na stablecoin ito na pwede mong gamitin para sa payment on chain, pero confidential ang issuance, confidential ang mga amount na hawak mo, at confidential din ang amount na tinatransfer mo. Kaya pwede mo itong gamitin para sa payment nang hindi mo kailangang i-disclose ang kahit ano sa ibang tao.
Iyan ang isang halimbawa. Isa pang halimbawa ay may kumpanya na nagtatayo ng on-chain self-custodial bank kung saan ang pera mo on chain ay nananatiling confidential gamit ang aming technology. Parang Revolut ito, fully on-chain, self-custodial, kaya kahit bumagsak ang bangko, makukuha mo pa rin ang pera mo dahil nasa on-chain ito.
Isipin mo na lang ang unang bangko na hindi ka pwedeng i-rug.
Performance, Security, at Gastos
Pagdating sa bilis, halos walang pagkakaiba. Hindi nito pababagalin ang underlying blockchain. Ang latency ay nasa ilang segundo lang. Malamang hindi mo ito mapapansin. Mas matagal pa ang pag-click-click sa app kaysa dito. Kaya hindi isyu ang bilis. Hindi rin isyu ang cost. Sa scale, pwede itong maging kasing mura ng isang sentimo kada confidential token transfer.
Sa isang L2, tulad ng base, kahit sa Ethereum, nagdadagdag lang kami ng ilang sentimo sa ibabaw ng Ethereum gas fees. Halos kasing mura kami ng pinapayagan ng underlying blockchain. Kaya hindi ito isyu. Sa pangatlo, pagdating sa security, post-quantum kami. Kahit quantum computer ay hindi kayang basagin ang homomorphic encryption, FHE. Mahalaga ito dahil maraming teknolohiya ngayon ang ginagamit bilang shortcuts dahil sinasabing mas mabilis ito.
Una sa lahat, hindi ito totoo. Pangalawa, ang mga teknolohiyang iyon ay nabasag na at mababasag pa sa hinaharap. Kung gusto mo ng pinakamataas na security, kailangan mong gumamit ng FHE. Wala nang iba pang makakalapit dito.
Ano ang Susunod: Mga Bagong Developments at Adoption Trajectory
Nasa testnet na kami ngayon, at malaki na ito. Plano naming magkaroon ng unang main net sa katapusan ng, sabihin nating Oktubre.
Mula doon, magkakaroon na ng suporta para sa iba pang blockchains, at game on na. Alam mo, sa simula, target natin na maging confidential ang kahit 1% ng mga transaction, tapos 10% at 20%. Kung kukunin natin ang halimbawa ng HTTPS sa browser mo, ang maliit na lock ay nagpoprotekta sa data mo. Mula 5% ng internet traffic na encrypted noong 2010, naging 96% na ito ngayon, sa tingin ko. Naniniwala kami na susunod ang FHE sa ganitong trajectory kung saan, sa loob ng lima, anim, o sampung taon mula ngayon, mahigit 90% ng blockchain transactions ay magiging encrypted at confidential gamit ang homomorphic encryption.
Konklusyon
Ang vision ni Rand Hindi para sa Zama ay nagrerepresenta ng malaking hakbang para sa privacy ng user at kumpiyansa ng mga institusyon sa blockchain networks. Ang fully homomorphic encryption ay magbibigay-daan sa confidential apps, payments, trading, at on-chain banking, lahat nang hindi isinasakripisyo ang security o bilis.
Habang lumilipat ang Zama mula testnet papuntang mainnet, ang layunin ay gawing kasing karaniwan ng secure web browsing ang confidential blockchain transactions. Malinaw ang paniniwala ni Hindi—sa loob ng susunod na dekada, ang encrypted, private transactions ay maaaring maging standard na, hindi na exception, sa bawat major blockchain.
Disclaimer
Alinsunod sa mga patakaran ng Trust Project, ang opinion article na ito ay nagpapahayag ng opinyon ng may-akda at maaaring hindi kumakatawan sa mga pananaw ng BeInCrypto. Nananatiling committed ang BeInCrypto sa transparent na pag-uulat at pagpapanatili ng pinakamataas na pamantayan ng journalism. Pinapayuhan ang mga mambabasa na i-verify ang impormasyon sa kanilang sariling kakayahan at kumonsulta sa isang propesyonal bago gumawa ng anumang desisyon base sa nilalamang ito. Paalala rin na ang aming Terms and Conditions, Privacy Policy, at Disclaimers ay na-update na.
