Si Vitalik Buterin, co-founder ng Ethereum, ay nanawagan na gamitin ang zero-knowledge (ZK) cryptography para sa secret-ballot voting sa governance at judicial systems. Sinabi niya na makakatulong ang anonymity para protektahan ang mga judge at mambabatas mula sa posibleng paghihiganti.
Nagbigay siya ng komento matapos ang isang tensyonadong kaso sa South Carolina. Nasunog ang bahay ni Circuit Court Judge Diane Goodstein matapos makatanggap ng mga banta na may kinalaman sa kanyang ruling sa eleksyon. Ang insidente ay muling nagpasiklab ng debate tungkol sa public safety at judicial independence.
Vitalik Gusto ng Lihim na Botohan sa Governance
Ipinunto ni Buterin na “sa panahon ng madaling pisikal na paghihiganti,” dapat ma-extend ang anonymity sa mga judge, mambabatas, at mga international bodies tulad ng UN General Assembly.
Ayon sa isang ulat ng TIME, sinabi ng mga imbestigador na walang senyales ng arson. Gayunpaman, patuloy pa rin ang imbestigasyon habang nangangalap ng ebidensya ang mga awtoridad.
“Isa sa mga mas radikal kong paniniwala ay dapat mas maraming klase ng governance actions ang maging anonymous o secret ballot. Dati ko nang in-advocate ang secret-ballot na boto sa UN General Assembly.”
“Ang sitwasyong ito ay magandang argumento para maitago ang pagkakakilanlan ng mga judge kapag gumagawa sila ng ruling. Ang tungkulin ng isang judge ay magdesisyon base sa mga katotohanan na na-interpret sa kanilang konsensya, hindi para maging ‘accountable’ sa mararahas na grupo.”
— Vitalik Buterin
Paglago ng Market at Usaping Etikal
Ang Zero-knowledge proofs—mga cryptographic system na nagpapatunay ng isang statement nang hindi isiniwalat ang underlying data—ay unang naging malawakang gamit sa blockchain applications, lalo na para sa privacy at scalability. Ngayon, ginagamit na rin ito sa governance. Ang ZK proofs ay kayang mag-verify ng voter eligibility at mag-audit ng resulta nang hindi isiniwalat ang mga pagkakakilanlan. Ang konseptong ito na “verify without trust” ay sumusuporta na ngayon sa digital identity, finance, at maging sa regulatory compliance.
Ang Aligned.co ay nag-forecast na ang ZK proving market ay maaaring umabot sa $10.2 bilyon taun-taon pagsapit ng 2030. Ang kompanya ay nagpo-project ng humigit-kumulang 87–90 bilyong proofs kada taon, na may average na gastos kada proof na $0.12. Habang bumubuti ang computing hardware, maaaring magproseso ang ZK systems ng 83,000 transaksyon kada segundo—halos kasing bilis ng Visa. Ang paglago na ito ay nagpapakita ng potential ng ZK na maging enterprise-grade infrastructure.
Ang BeInCrypto ay nag-ulat tungkol sa mga pundasyon ng ZK technology, nag-ulat ng kritisismo ni Buterin sa maling paggamit ng “ZK-washing,” at nag-ulat tungkol sa mga bagong ZK-based voting tools na nagpe-preserve ng anonymity habang pinapatunayan ang eligibility.
Sinasabi ng mga supporter na ang anonymous voting ay makakatulong para maiwasan ang intimidation at maprotektahan ang judicial independence. Binanggit nila na ang secrecy ay umiiral na sa jury deliberations at papal elections. Gayunpaman, nagbabala ang mga kritiko na ang sobrang anonymity ay maaaring magpahina ng oversight at magpababa ng tiwala ng publiko sa mga institusyon. Kaya, ang hamon ay hanapin ang balanse sa pagitan ng safety at transparency.
Si Buterin ay nagbabala rin na ang “one-person-one-ID” systems—kahit na ZK-protected—ay maaaring magdulot pa rin ng coercion kung centralized. Imbes, isinusulong niya ang “pluralistic identity” models, kung saan maraming decentralized issuers ang nagbabahagi ng verification authority para maiwasan ang abuso.
Ang mas malawak na Zero Knowledge (ZK) sector ay kasalukuyang may market capitalization na $8.45 bilyon, na nagpapakita ng bahagyang 0.2% na pagbaba sa nakalipas na 24 oras, ayon sa CoinGecko data. Kahit na may kaunting pagbaba, ang segment na ito ay nananatiling isa sa pinakamabilis na lumalagong niches sa blockchain infrastructure, na pinapagana ng demand para sa privacy-preserving at scalable computation.
Sa kabuuan, ipinapakita ng debate kung paano nag-e-evolve ang ZK cryptography mula sa isang blockchain scaling tool patungo sa isang civic safeguard. Habang pinag-aaralan ng mga policymaker at developer ang mga sistemang ito, ang mas matibay na paglipat mula sa privacy patungo sa accountability ang magtatakda ng susunod na yugto ng digital governance.
